Οι ...σημιτάνθρωποι ξέρουν ανάγνωση;

Ο κύριος καθηγητής Γκίκας Χαρδούβελης διάβασε την έκθεση του ΔΝΤ;

Νέα μέτρα και ανάγκη για νέο δάνειο καθώς προβλέπει δημοσιονομικό κενό για το 2015-2016 περιλαμβάνει η έκθεση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου για την πέμπτη αξιολόγηση του ελληνικού προγράμματος δημοσιονομικής προσαρμογής.

Ειδικότερα το ΔΝΤ προβλέπει δημοσιονομικό κενό ύψους 2 δις ευρώ για το 2015, που θα επανεξεταστεί το Φθινόπωρο με δέσμευση της κυβέρνησης να λάβει όλα τα αναγκαία μέτρα- συμπεριλαμβανομένης της επέκτασης μέτρων που ισχύουν (π.χ. έκτακτη εισφορά)- ενώ εκτιμά ότι για το 2015 εξακολουθεί να υπάρχει χρηματοδοτικό κενό 12,6 δις ευρώ.

Για το δημόσιο χρέος αναφέρει άλλωστε ότι οι προοπτικές παραμένουν ίδιες. Η έκθεση εκτιμά ότι το χρέος μετά το 174% του ΑΕΠ στο οποίο ανήλθε αυτή τη χρονιά αναμένεται να μειωθεί στο 128% του ΑΕΠ το 2020 και στο 117% το 2022 χωρίς τα ενδεχόμενα συμπληρωματικά μέτρα ελάφρυνσης από τους εταίρους.

Οι πρώτες εκτιμήσεις κάνουν λόγο για κενό περίπου 1% του ΑΕΠ το 2015 σχετικό με το πρωτογενές πλεόνασμα 3%. Επίσης αν το κενό του 2015 καλυπτόταν με μόνιμα μέτρα θα δημιουργείτο ένα περαιτέρω κενό περίπου 3-4% του ΑΕΠ το 2016 αλλά οι αρχές αναμένουν μικρότερα κενά καθώς έχουν πιο οπτιμιστικές εκτιμήσεις για τα κέρδη από τη συλλογή φόρων.

Στην έκθεση επισημαίνεται ότι υπάρχει δημοσιονομικό κενό 2 δισ. ευρώ για το 2015, που θα επανεξεταστεί το Φθινόπωρο με δέσμευση της κυβέρνησης να λάβει όλα τα αναγκαία πρόσθετα μέτρα- συμπεριλαμβανομένης της επέκτασης μέτρων που ισχύουν (π.χ. έκτακτη εισφορά), διευρύνοντας μάλιστα την εκτιμώμενη «τρύπα» στα 3,7 δισ. ευρώ έως το τέλος του 2016.

Όπως αναφέρεται, οι προκαταρκτικές εκτιμήσεις καταδεικνύουν «κενό» της τάξης του 1% του ΑΕΠ το 2015, σε σχέση με το στόχο για πρωτογενές πλεόνασμα 3% του ΑΕΠ, ενώ «κενό» αναμένεται και το 2016, ακόμη κι εάν ληφθούν μόνιμης φύσης μέτρα. Αθροιστικά, την τετραετία 2014-2017 το «δημοσιονομικό κενό» ανεβάζεται στα 7,7 δισ. ευρώ. 

Ακόμη το Ταμείο θεωρεί ότι για το 2015 εξακολουθεί να υπάρχει χρηματοδοτικό «κενό» 12,6 δισ. ευρώ, ενώ οι εκτιμήσεις του για το Χρέος συγκλίνουν στο ότι θα βρίσκεται στα επίπεδα του 127,7% του ΑΕΠ το 2020 και στα 117,2% του ΑΕΠ το 2022, πετώντας έτσι το «γάντι» στους Ευρωπαίους για λήψη μέτρων που θα το καταστήσουν βιώσιμο.

Παράλληλα η έκθεση του ΔΝΤ ξεκαθαρίζει ότι δεν υπάρχει περιθώριο για αξιοσημείωτες αυξήσεις μισθών και συντάξεων έως το 2016 αλλά αντιθέτως για να μην χρειαστούν νέες περικοπές θα πρέπει να σημειωθεί «δραματική βελτίωση στην αποτελεσματικότητα του Δημοσίου» και ταυτόχρονα αφήνει να εννοηθεί ότι κοινωνικό μέρισμα δεν θα ξαναδοθεί. Ακόμα μεταξύ αυτών που ζητά είναι να προχωρήσουν οι απολύσεις στο Δημόσιο. Το ΔΝΤ επισημαίνει ότι οι μισθοί στην Ελλάδα έπεσαν, όχι όμως και οι τιμές, κάτι που κόστισε στην κατανάλωση. Απίστευτη κοροϊδία δηλαδή, αφού πάγια τακτική του ΔΝΤ είναι να ζητά μειώσεις μισθών, συνεπώς γνωρίζει από την αρχή τις επιπτώσεις που έχει αυτή η πολιτική, που δεν είναι άλλη από την φτωχοποίηση του κόσμου. Ο διεθνής οργανισμός χτυπά το «καμπανάκι» για τις δαπάνες για συντάξεις, λέγοντας πως είναι πολύ πάνω από το μέσο όρο της Ευρώπης! Με άλλα λόγια, ζητά νέες περικοπές συντάξεων αφού η δαπάνη ανέρχεται στο 17% του ΑΕΠ όπως αναφέρει! Για το Δημόσιο διατυπώνεται ανησυχία για το εάν τελικά έχει σπάσει το ταμπού των απολύσεων, κάνοντας για μια ακόμα φορά αναφορά στην «κληρονομιά» των κομματικών προσλήψεων.

Όσον αφορά, δε, στις παρεμβάσεις που έπονται, το Ταμείο προαναγγέλλει τις εσωτερικές αλλαγές στο Μισθολόγιο των δημοσίων υπαλλήλων, από τις οποίες θα θιγούν κυρίως οι υπάλληλοι υποχρεωτικής και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, αφού θεωρεί ότι αμείβονται καλύτερα από τον ιδιωτικό τομέα, ενώ τονίζει πως πρέπει να γίνουν και 2.000 απολύσεις στο πρώτο τρίμηνο του 2015, πέρα από τις 11.000 του 2014, με πρόβλεψη στόχων για τα επόμενα έτη.

Σε ό,τι αφορά τα εργασιακά παραμένουν οι περιορισμοί που κάνουν υψηλό το κόστος του επιχειρείν που αναστέλλουν τη δημιουργία νέων ή την επέκταση των μεγάλων επιχειρήσεων.

Σύμφωνα με το Ταμείο θα πρέπει να «εξαφανιστούν» οι περιορισμοί στις ομαδικές απολύσεις, ενώ θα πρέπει να εισαχθεί και στην εθνική νομοθεσία ο θεσμός του lock out, δηλαδή το δικαίωμα των εργοδοτών στην ανταπεργία.

Όσον αφορά, δε, στους κατώτερους μισθούς, το Ταμείο εμφανίζει εμμονές με τις ωριμάνσεις (3ετίες), χαρακτηρίζοντας μόνο «μεταβατική» την περίοδο έως το 2017, κατά τη διάρκεια της οποίας μειώνονται κατά 50% οι ωριμάνσεις για τους μακροχρόνια ανέργους.

Πουθενά στην Έκθεση δεν αναφέρεται, πάντως, ότι βάσει νόμου οι 3ετίες παραμένουν «παγωμένες» έως ότου η ανεργία υποχωρήσει σε μονοψήφιο ποσοστό.

Για το Ασφαλιστικό, το ΔΝΤ θεωρεί ότι οι στοχευμένες στις υψηλότερες συντάξεις περικοπές βοήθησαν αλλά δεν έχουν αντιμετωπίσει τις προκλήσεις, καθώς οι δαπάνες παραμένουν στα επίπεδα του 17% του ΑΕΠ.

Παράλληλα, επισημαίνει, ότι είναι αδύναμος ο δεσμός εισφορών- παροχών, στοχοποιώντας τον ΟΑΕΕ, αφού στην ουσία το Ταμείο παραπέμπει στις νέες Αναλογιστικές Μελέτες, βάσει των οποίων θα πρέπει να εξεταστούν κι άλλες παρεμβάσεις στο σύστημα.

Την ίδια στιγμή στην έκθεση του ΔΝΤ τονίζεται πως «η σύνδεση μεταξύ ασφαλιστικών εισφορών και ατομικών παροχών είναι αδύναμη, με αποτέλεσμα να υπάρχουν μειωμένα κίνητρα για να αυξηθούν οι πρώτες». Αυτό που γράφει, είναι ότι με ένα κατακερματισμένο ασφαλιστικό, άλλα πληρώνει ο κόσμος και άλλες παροχές έχει, κυρίως στον κλάδο των ελεύθερων επαγγελματιών, κάτι που οδηγεί τους ασφαλισμένους στο να μην πληρώνουν τις εισφορές τους.

Όσον αφορά τις αποκρατικοποιήσεις, τονίζεται ότι ο στόχος εσόδων για το 2014 έχει μειωθεί από τα 2,7 δισ. ευρώ στα 1,5 δισ. ευρώ και ότι το μεγαλύτερο μέρος αυτής της μείωσης αναμένεται να ανακτηθεί το διάστημα 2015-2016. Για τα έσοδα από τις ιδιωτικοποιήσεις έως το 2022 το Ταμείο τα εκτιμά στα 22,4 δισ. ευρώ.

Όσον αφορά στη διαχείριση των δημοσιονομικών επισημαίνει ότι έχουν μειωθεί οι καθυστερήσεις στις πληρωμές αλλά ότι η κάθαρση έχει καθυστερήσει. Ζητά πιο δραστικές παρεμβάσεις στον φοροεισπρακτικό μηχανισμό, χωρίς «πολιτικές παρεμβάσεις στη λειτουργία του».

Από την άλλη αναφέρει ότι οι βελτιώσεις κατά τα πρότυπα των μέτρων που έχει προτείνει ο ΟΟΣΑ είναι κάτω των δεικτών και ότι η Ελλάδα παραμένει μακριά από τον μέσο όρο στην Ευρωζώνη.

Το ΔΝΤ αναφέρει άλλωστε πως η πραγματική συναλλαγματική ισοτιμία παραμένει υπερτιμημένη και ότι οι μη τουριστικές εξαγωγές είναι σχετικά αδύναμες.

Οι τράπεζες, προσθέτει το Ταμείο, αντιμετωπίζουν ένα βουνό "κόκκινων" δανείων που θα χρειαστούν επαρκή κέφαλαια και από την άλλη το δημοσιονομικό κενό για το 2015-2016 και το δημόσιο χρέος παραμένουν υψηλά. Από την Έκθεση δεν λείπουν άλλωστε οι σαφείς αιχμές για τους υπολογισμούς που έκανε η Τράπεζα της Ελλάδας για τις κεφαλαιακές ανάγκες των τραπεζών,  καθώς το ΔΝΤ είχε εκφράσει τις αντιρρήσεις του για το αποτέλεσμα των εγχώριων stress tests.

Στο πεδίο του φορολογικού και των δημοσιονομικών παρεμβάσεων, το ΔΝΤ χαρακτηρίζει κίνδυνο τις δικαστικές αποφάσεις για τα μισθολογικά και για τα Τέλη Ακινήτων, ενώ εκφράζονται ανησυχίες για την επιτυχία του νέου Φόρου Ακινήτων και τις δαπάνες Υγείας.

Όσον αφορά στο Φορολογικό, αίσθηση προκαλεί η επισήμανση σε δύο σημεία της Έκθεσης περί «πολιτικής ανάμειξης» στη λειτουργία της Φορολογικής Διοίκησης, κάτι που σύμφωνα με το Ταμείο έχει προκαλέσει τις αποκλίσεις έναντι των ελεγκτικών και εισπρακτικών στόχων.

Το ΔΝΤ, εμφανίζεται ενοχλημένο στις πιέσεις που ασκούνται για διεύρυνση των απαλλαγών στο Φόρο Υπεραξίας αλλά και για χαλάρωση των όρων στις ρυθμίσεις οφειλών.

Επιφυλακτικό είναι το Ταμείο στην πρόθεση τα Κυβέρνησης να ανατρέψει πλήρως το πλαίσιο του ΦΠΑ, βάζοντας στο στόχαστρο απαλλαγές και ειδικούς συντελεστές, όπως ο ΦΠΑ στα νησιά του Αιγαίου, ενώ εκδηλώνει διάθεση ανάλογων ανατροπών και στο πλαίσιο των απαλλαγών που εξακολουθούν να ισχύουν στη φορολογία εισοδήματος.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Ταμείου η ελληνική οικονομία υπολείπεται ακόμα κατά τουλάχιστον 10% του βέλτιστου ορίου που καταγράφεται στην «καρδιά» ης Ευρωζώνης και προς την κατεύθυνση της ανάπτυξής της πρέπει να συνεχισθούν οι ενέργειες για μείωση του εργοδοτικού κόστους – κάτι που ήδη ξεκίνησε το 2013-14 με την μείωση των εργοδοτικών εισφορών και οφείλει να συνεχισθεί. Στην έκθεση τονίζεται πως η ελληνική πλευρά έχει συμφωνήσει να συζητήσει εκ νέου το θέμα στα μέσα του 2015.

Στην έκθεση του ΔΝΤ τονίζεται επίσης πως είναι βασική ανάγκη η μείωση του πληθωρισμού σε επίπεδο χαμηλότερο του μέσου όρου των υπολοίπων κρατών της Ευρωζώνης. Κάτι τέτοιο ουσιαστικά προϋποθέτει συγκράτηση των τιμών σε πρώτες ύλες και ενέργεια, δηλαδή η προτροπή του Ταμείου είναι το να μην υπάρξουν αυξήσεις στα τιμολόγια και στις υπηρεσίες, ένα «πάγωμα τιμών» που όμως θα ελέγχεται... καθ’ οδόν, αναλόγως της προόδου των δημοσιονομικών μεγεθών στη διετία 2015-16.